* του Ιωσήφ Καρή
BlockChain (αγγλικός όρος) στα ελληνικά αποδίδεται με διάφορους όρους, όπως ‘’αλυσίδα συστοιχιών’’ , ‘’μπλοκ αλυσίδας’’, ΄΄αλυσίδα ομάδων συναλλαγής κ.τ.λ.
Η τεχνολογία BlockChain μπορεί να χαρακτηρισθεί ως μια διανεμημένη σειρά δεδομένων, χρονολογικά καταγεγραμμένα και αριθμημένα σε τμήματα ή συστοιχίες (blocks).
Βασικά η Τεχνολογία BlockChain εφαρμόζεται από δίκτυο ανθρώπων που μοιράζονται κάτι κοινό και το δίκτυο αυτό είναι αποκεντρωμένο και διανεμημένο ισόποσα, χωρίς παρέμβαση και υπεροχή από οποιοδήποτε συμμετέχοντα. ‘Όλες οι διαδικασίες, δημιουργίας, διαφύλαξης δεδομένων και εμπιστοσύνης ανάμεσα στους συμμετέχοντες καθορίζονται από πρωτόκολλα συναίνεσης.
Η πρώτη εφαρμογή blockchain έγινε στον χρηματοδοτικό τομέα και συγκεκριμένα στην εισαγωγή ψηφιακών νομισμάτων Bitcoin. Στη περίπτωση αυτή κτίστηκε από μια κοινότητα ανθρώπων, ένα δίκτυο υπολογιστών εκτελώντας χρηματοοικονομικές συναλλαγές με ασφάλεια εμπιστοσύνη χωρίς να υπάρχει υπεροχή από οποιονδήποτε στην βάση πρωτοκόλλου συναίνεσης του Bitcoin.
Τα τελευταία χρόνια, οι αποκεντρωμένες τεχνολογίες (blockchain) είναι στο επίκεντρο συζητήσεων μεταξύ Διεθνών και Ευρωπαϊκών Επιχειρηματικών Λόμπι και Οργανισμών. Επίσης έχουν προκύψει μερικές υποσχόμενες εφαρμογές της τεχνολογίας αυτής σε διάφορα οικοσυστήματα με αποτέλεσμα το σχεδιασμό και την ανάπτυξη της τεχνολογίας Blockchain σε ευρεία κλίμακα.
Ωστόσο, παραμένουν πολλά αναπάντητα ερωτήματα τα οποία θα καθορίσουν την επιτυχία της τεχνολογίας αυτής. Οι νομικές και κανονιστικές πτυχές είναι ένα σημαντικό εμπόδιο στην υιοθέτηση της τεχνολογίας BLockchain για τη βιομηχανία της πληροφορικής αλλά και για τους οργανισμούς που θα το εφαρμόσουν. Επιπλέον, η διαλειτουργικότητα, η ασφάλεια και τα μοντέλα συνεργασίας του οικοσυστήματος Blockchain θα έχουν σημαντικό ρόλο στην λειτουργία της τεχνολογίας.
Με την δημιουργία εφαρμογών blockchain για τη χρήση ψηφιακών νομισμάτων και τη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας αναμένεται να αλλάξει ριζικά ο τρόπος αλληλεπίδρασης της επιχειρηματικής δραστηριότητας και να αυξήσει την ανάγκη για κοινό έδαφος και δημιουργία Διεθνών και Ευρωπαϊκών Προτύπων .
Η Διεθνής Τεχνική Επιτροπή Τυποποίησης ISO ΤC 307 ‘’Βlockchain and Distribute Ledger Technologies’’ και η αντίστοιχη Ευρωπαϊκή Επιτροπή CEN CENELEC JTC 19 ‘’ είναι υπεύθυνες για την εκπόνηση Διεθνών και Ευρωπαϊκών προτύπων όσο αφορά τους διεθνώς συμφωνημένους τρόπους συνεργασίας των αποκεντρωμένων τεχνολογιών τη βελτίωση της ασφάλειας, την προστασία της ιδιωτικότητας, και τη διευκόλυνση της παγκόσμιας χρήσης της τεχνολογίας μέσω καλύτερης διαλειτουργικότητας.
H τεχνολογία Blockchain βρίσκεται ακόμη στα αρχικά στάδια ανάπτυξης και εφαρμογής της και μπορεί να παρέχει δυνατότητες τις οποίες δεν είναι εφικτό να εφαρμοστεί με καμία άλλη τεχνολογία αλλά απαιτείται ένα πλέγμα τεχνολογιών για να μπορεί η τεχνολογία Blockchain να είναι πλήρως λειτουργική. Ο συνδυασμός και η εξάρτηση με άλλες τεχνολογίες εφαρμόζεται μέσω της διαλειτουργικότητας και αυτό επιτυγχάνεται μέσω των προτύπων.
Οι εφαρμογές της τεχνολογίας blockchain καλύπτουν όλα σχεδόν τα πεδία της οικονομίας, ενώ όλο και περισσότερες εταιρείες, οργανισμοί και δημόσιες αρχές επενδύουν σημαντικούς πόρους και εφαρμόζουν πιλοτικά τη νέα αυτή τεχνολογία.
Μερικές από τις εφαρμογές blockchain ήδη βρίσκονται σε λειτουργία σε αρκετούς κλάδους της βιομηχανίας και των υπηρεσιών όπως σε χρηματοπιστωτικά συστήματα, συστήματα πληρωμών, σε συστήματα συνοριακών ελέγχων, διακυβέρνηση και λειτουργίες στο Διαδίκτυο, στον έλεγχο εξαγωγών, σε πλατφόρμες αρχείων ασθενών ως επίσης και κατασκευαστές και προμηθευτές φυσικών και εικονικών προϊόντων και περιουσιακών στοιχείων, καθώς και σε πολίτες και καταναλωτές.
Μια άλλη εφαρμογή της τεχνολογίας blockchain σχετίζεται με τα έξυπνα συμβόλαια τα οποία παρέχουν αρκετά πλεονεκτήματα στις εμπορικές συναλλαγές ιδίως στην ιχνηλασιμότητα των προϊόντων, τη διαχείριση υπηρεσιών , στη μεταβίβαση κινητών και ακινήτων, την κατοχύρωση και αξιοποίηση πνευματικών δικαιωμάτων, στην δημιουργία μητρώων πιστοποιητικών, ενέργεια και άλλα.
Τα έξυπνα συμβόλαια είναι χρήσιμα όταν διαφορετικές οντότητες όπως μηχανήματα, εταιρείες ή άτομα θέλουν να δημιουργήσουν μια ψηφιακή συμφωνία, με κρυπτογραφική βεβαιότητα και ότι η συμφωνία έχει τηρηθεί βάση ψηφιακών δεδομένων από όλα τα συμβαλλόμενα μέρη της συμφωνίας.
Τα έξυπνα συμβόλαια θα έχουν τη δυνατότητα να καταργούν οποιοδήποτε μεσάζοντα, τη θέση του οποίου θα παίρνει η ψηφιακή εμπιστοσύνη.
Κάθε έξυπνο συμβόλαιο θα εκτελείται με ασφάλεια, ταχύτητα και διαφάνεια. Δεν προϋποτίθεται ούτε επιτρέπεται η συνδρομή, η παρέμβαση ή η διαμεσολάβηση κάποιας κεντρικής αρχής, τράπεζας ή δικηγόρου. Με τον τρόπο αυτό τα κόστη των συναλλαγών μειώνονται σημαντικά.
Η Διεθνής Επιτροπή Τυποποίησης ISO TC 307 είναι επίσης υπεύθυνη για την εκπόνηση διεθνών προτύπων όσο αφορά τη λειτουργία και την ασφάλεια των έξυπνων συμβολαίων.
Σημαντικό αλλά και ιδιαίτερα ευαίσθητο κομμάτι της τεχνολογίας blockchain είναι ότι θα λειτουργεί σε περιβάλλοντα που περιλαμβάνουν προσωπικά δεδομένα τα οποία υπόκεινται σε Εθνικές και Ευρωπαϊκές Νομοθεσίες και θα είναι στην διάθεση και επεξεργασία κυρίως από κυβερνητικά τμήματα αλλά και Ιδιωτικές Εταιρείες υπηρεσιών.
Οι Ευρωπαϊκοί Κανονισμοί οι οποίοι θα σχετίζονται με τις αποκεντρωμένες τεχνολογίες Blockchain είναι:
1) Νέος Γενικός Κανονισμός της ΕΕ (2016/679) ‘’GDPR’’ για την Προστασία των Προσωπικών Δεδομένων
2) Η Ευρωπαϊκή Οδηγία (ΕΕ) 2015/2366 (PSD 2) για τη ρύθμιση των υπηρεσιών πληρωμών στην Ευρωπαϊκή αγορά.
3) Η Ευρωπαϊκή Οδηγία ΕΕ) 2018/1673 κατά της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες.
Βάση των πιο πάνω Ευρωπαϊκών Οδηγιών τα πρότυπα για την ασφάλεια και το απόρρητο των πληροφοριών θα είναι υψίστης σημασίας για οποιονδήποτε χρήστη ή προγραμματιστή της τεχνολογίας αυτής, συμπεριλαμβανομένης και της νομικής απαίτησης για τη διασφάλιση της ενημέρωσης των δεδομένων.
Η επιτυχία της τεχνολογίας blockchain θα εξαρτηθεί από τον τρόπο αλληλεπίδρασης των διαφορετικών πλατφόρμων blockchain. Για το λόγο αυτό, η διαλειτουργικότητα μεταξύ των τεχνολογιών Blockchain είναι ύψιστη προτεραιότητα για την Διεθνή και Ευρωπαϊκή Τυποποίηση.
Η απουσία τεχνικών προτύπων μελλοντικά θα προκαλέσει προβλήματα στα Τμήματα Πληροφορικής αφού χωρίς τη ομαλή λειτουργία των πλατφόρμων blockchain οι οποίες χρησιμοποιούν διαφορετικά πρωτόκολλα λειτουργείας δεν θα είναι εφικτή η διαλειτουργικότητα αλλά ούτε και η ανταλλαγή πληροφοριών.
Η Διεθνής και Ευρωπαϊκή Τυποποίηση κρίνετε ύψιστης σημασίας για την λειτουργία της Τεχνολογίας BlockChain με την εκπόνηση διεθνών προτύπων που θα ενθαρρύνουν την υιοθέτηση της τεχνολογίας Βlockchain και θα υποστηρίξουν την καινοτομία, τη διακυβέρνηση και την ανάπτυξη στον κλάδο. Τα διεθνή πρότυπα θα περιλαμβάνουν επίσης και σενάρια χρήσης σε διάφορους Βιομηχανικούς Τομείς αλλά και σενάρια διασυνοριακής χρήσης. Η επιτροπή στοχεύει να διαθέσει αυτά τα Διεθνή Πρότυπα και εκθέσεις το αργότερο το 2021.
Πηγές:
https://el.wikipedia.org/wiki/Blockchain
* Λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS)
