*του Χρίστου Παπαγεωργίου
Λειτουργός Τυποποίησης, CYS, Πολιτικός Μηχανικός
Ο κόσμος αλλάζει ταχύτατα και η καινοτομία επιτρέπει σε επιχειρήσεις και οργανισμούς να ατενίζουν το μέλλον με αυτοπεποίθηση, ενισχύοντας την ικανότητα τους να επιβιώσουν από διάφορές μεταβολές και αλλαγές. Πρόκειται για καταστάσεις που συνήθως συμβαίνουν σχεδόν χωρίς προηγούμενο στη σύγχρονη εποχή, στην οποία κανείς δεν γνωρίζει πραγματικά ποιες θα είναι οι μακροπρόθεσμες επιπτώσεις σε διάφορους τομείς όπως είναι η υγεία, η οικονομία, το περιβάλλον κ.ο.κ.
Η διαχείριση της καινοτομίας δεν χρειάζεται να πείσει για τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει στην κοινωνία παγκοσμίως. Η υιοθέτηση μιας καινοτόμου νοοτροπίας και προσέγγισης, επιτρέπει σε όλες τις οργανωμένες μονάδες να επιβιώνουν και να ευδοκιμούν στον ιδιαίτερα ανταγωνιστικό σύγχρονο κόσμο ενώ παράλληλα τις βοηθάει στην αποφυγή του να καταστούν απαρχαιωμένες και μη βιώσιμές.
Το νέο Διεθνές πρότυπο ISO 56000:2020 – ‘Σύστημα διαχείρισης καινοτομίας, Βασικές αρχές και λεξιλόγιο’ αφορά μια σειρά τυποποιημένων διαδικασιών λειτουργίας που έχουν σχεδιαστεί για να παρέχουν ένα γενικό πλαίσιο για όλους τους οργανισμούς, ανεξάρτητα από τον τύπο, τον τομέα ή το μέγεθος προς την επιτυχή υλοποίηση, συντήρηση και συνεχή βελτίωση ενός συστήματος διαχείρισης της καινοτομίας. Κατ’ επέκταση στο εν λόγω πρότυπο, καθορίζονται γενικές κατευθυντήριες γραμμές για όλους τους τύπους καινοτομίας, όπως προϊόντα, υπηρεσίες, διαδικασίες, επιχειρηματικά μοντέλα καθώς και όλα τα είδη προσεγγίσεων όπως εσωτερική και ανοιχτή καινοτομία, δραστηριότητες καινοτομίας που βασίζονται στην αγορά, την τεχνολογία και το σχεδιασμό.
Παράλληλα, με την εφαρμογή του προτύπου ISO 56000:2020, οι εταιρείες είτε υφιστάμενες είτε νεοσύστατες, μπορούν να αναδιοργανώσουν την διαχείριση των εταιρικών σχέσεων καινοτομίας, να διαχειριστούν τις μεθόδους που χρησιμοποιούν για την επιτυχία της καινοτομίας, καθώς επίσης να μάθουν πώς να παρέχουν εκπαίδευση για τη διαχείριση της καινοτομίας και να ανιχνεύσουν τους λόγους για τους οποίους πρέπει να πραγματοποιήσουν αξιολογήσεις διαχείρισης της καινοτομίας.
Πιο αναλυτικά και σύμφωνα με τους ειδικούς που εργάστηκαν για την εκπόνηση του ISO 56000, οι επιχειρήσεις πρέπει να αναλύσουν τις βασικές τους δυνατότητες στους πέντε ακόλουθους τομείς:
Στρατηγική
Πώς συνδυάζονται οι εργασίες με τους στόχους καινοτομίας μιας εταιρείας και πως θα υποστηρίξουν και θα αναπτύξουν δημιουργικές ιδέες; Οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν μια σαφή και συνοπτική στρατηγική για τη διαχείριση της καινοτομίας.
Κουλτούρα
Πώς η καινοτομία παίζει ρόλο στην καθημερινή λειτουργία μιας επιχείρησης και αν είναι μέρος της κουλτούρας ενός οργανισμού.
Διαδικασίες
Οι εταιρείες πρέπει να αξιολογούν επανειλημμένα την επιτυχία τους προκειμένου να αναπτύξουν τις στρατηγικές τους για τη διαχείριση της καινοτομίας. Η καινοτομία δεν πρέπει να καλλιεργείται μόνο στο στάδιο της εξεύρεσης ιδεών, αλλά και στο σχεδιασμό, την ανάπτυξη και μέχρι την τελική υλοποίηση.
Εργαλεία και Τεχνικές
Η αναγκαιότητα για την χρήση κατάλληλων εργαλείων και τεχνικών (βέλτιστες πρακτικές) κατά τη διαχείριση της καινοτομίας.
Μετρήσεις
Πώς οι οργανισμοί θα μετρήσουν και θα παρακολουθήσουν τις στρατηγικές διαχείρισης της καινοτομίας τους; Ποια KPIs (Key Performance Indicators) θα χρησιμοποιήσουν;
Επιπρόσθετα, να αναφερθεί ότι εκτός από το πρότυπο ISO 56000, η σειρά ISO για τη διαχείριση της καινοτομίας περιλαμβάνει τα ακόλουθα πρότυπα: ΙSO 56002 - Διαχείριση καινοτομίας - Σύστημα διαχείρισης καινοτομίας – καθοδήγηση, ΙSO 56003 - Διαχείριση καινοτομίας - Εργαλεία και μέθοδοι εταιρικής σχέσης για την καινοτομία- καθοδήγηση και ISO/TR 56004 - Αξιολόγηση διαχείρισης καινοτομίας – καθοδήγηση.
Τέλος, είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι το πρότυπο ISO 56000 επιτρέπει την ενσωμάτωση διαφόρων συστημάτων διαχείρισης ISO, όπως το πρότυπο ISO 9001 για τα συστήματα διαχείρισης ποιότητας. Το ISO 9001 και το ISO 56000 είναι όμοια, με την έννοια ότι και τα δύο πρότυπα αποσκοπούν στην επίτευξη ωφέλειας για τα ενδιαφερόμενα μέρη και, ως εκ τούτου, είναι ζωτικής σημασίας για την επιτυχία ενός οργανισμού. Είναι αλληλένδετα και συνδεδεμένα αφού ένας οργανισμός μπορεί να χρειαστεί να καινοτομήσει για να βελτιώσει την ποιότητα του και ταυτόχρονα να εξασφαλίσει την ποιότητα στις διαδικασίες καινοτομίας του. Θα μπορούσε λοιπόν να χαρακτηριστεί, ότι το ISO 56000 συμπληρώνει το πρότυπο ISO 9001, δημιουργώντας ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο για την επίτευξη σταθερής και μακροπρόθεσμης επιτυχίας για όλους τους οργανισμούς.
Το ISO 56000:2020, εκπονήθηκε από τη Διεθνή Τεχνική Επιτροπή Τυποποίησης ISO/TC 279 – Διαχείριση της καινοτομίας. Η υιοθέτηση και εφαρμογή των Ευρωπαϊκών και Διεθνών Προτύπων στην Κύπρο γίνεται μέσω του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS), ο οποίος είναι ο Εθνικός φορέας για την τυποποίηση. Ενημέρωση για οποιεσδήποτε εξελίξεις στο εν λόγω θέμα, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να λάβουν από τους αρμόδιους Λειτουργούς του CYS και το Κέντρο Πληροφόρησης & Εξυπηρέτησης (ΚΕΠΕ).
