* του Χρίστου Παπαγεωργίου
Λειτουργός Τυποποίησης CYS
Πολιτικός Μηχανικός
Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις που προκαλούνται από τον ρυπογόνο κατασκευαστικό τομέα είναι πλέον γνώριμες στους ειδικούς, οι οποίοι για χρόνια τώρα ανησυχούν για την υπερθέρμανση του πλανήτη και παράλληλα επισημαίνουν την ανάγκη μείωσης των εκπομπών του διοξειδίου του άνθρακα. Αναζητώντας λύσεις λοιπόν, μία από τις μεθοδολογίες που καθιστούν δυνατή την επιλογή αειφόρων υλικών για τις κατασκευές και τη μείωση των εκπομπών του άνθρακα, είναι η Περιβαλλοντική Δήλωση Προϊόντος (EPD) που αναπτύχθηκε και εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια. Η Περιβαλλοντική δήλωση προϊόντος δηλώνει με διαφάνεια την περιβαλλοντική απόδοση ενός προϊόντος ή ενός υλικού, κατά τη διάρκεια της ζωής του. Κατ’ επέκταση με την χρήση της EPD, αφενός οι τεχνοκράτες του κλάδου μπορούν εύκολα να συγκρίνουν τα δεδομένα των υλικών που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν και να ξεχωρίσουν την πιο βιώσιμη επιλογή. Αφετέρου, οι κατασκευαστές πιστοποιούν τα προϊόντα τους με αυτήν τη μεθοδολογία, δηλώνοντας την θετική αξία για τα ζητήματα της κλιματικής αλλαγής, των επιπτώσεων του άνθρακα και του περιβαλλοντικού αποτυπώματος.
Οι Περιβαλλοντικές δηλώσεις προϊόντων βασίζονται στη μεθοδολογία Αξιολόγησης Κύκλου Ζωής (LCA), όπως περιγράφεται στη σειρά των Διεθνών προτύπων EN ISO 14040. Το πρόσφατα δημοσιευμένο Ευρωπαϊκό πρότυπο EN 15942:2021 με τίτλο «Αειφορία κατασκευαστικών εργασιών - Περιβαλλοντικές δηλώσεις προϊόντων - Μορφή επικοινωνίας επιχείρηση με επιχείρηση», έρχεται να ενισχύσει την γκάμα των προτύπων για την EPD και στοχεύει στην εναρμόνιση του τρόπου με τον οποίο κοινοποιούνται οι Περιβαλλοντικές Δηλώσεις Προϊόντων στην Ευρώπη. Το εν λόγω πρότυπο, ισχύει για όλα τα κατασκευαστικά προϊόντα και υπηρεσίες που σχετίζονται με κτίρια και κατασκευαστικές εργασίες. Αναφέρει λεπτομερώς τη μορφή επικοινωνίας των πληροφοριών που ορίζονται στο αλληλένδετο πρότυπο EN 15804 «Αειφορία κατασκευαστικών εργασιών – Περιβαλλοντικές δηλώσεις προϊόντων – Κανόνες κατηγορίας προϊόντων».
Η τυποποιημένη μορφή που περιγράφεται στο πρότυπο, θα βελτιώσει την επικοινωνία μεταξύ επιχειρήσεων (B2B) για την περιβαλλοντική απόδοση του προϊόντος και θα διευκολύνει τον χειρισμό των δεδομένων EPD. Παράλληλα, συνεισφέρει στην συλλογή πληροφορίων σε περιπτώσεις όπου τα υλικά συναρμολογούνται σε νέα προϊόντα και κατασκευές. Να αναφερθεί ότι το νέο Ευρωπαϊκό πρότυπο εστιάζει στην επικοινωνία επιχείρησης με επιχείρηση μόνο, ενώ στο μέλλον θα αναπτυχθεί ένα άλλο ειδικό πρότυπο για την επικοινωνία μεταξύ επιχείρησης και καταναλωτή.
Το EN 15942:2021 αναπτύχθηκε από την CEN/TC 350 «Αειφορία κατασκευαστικών εργασιών», η οποία είναι υπεύθυνη για την ανάπτυξη οριζόντιων τυποποιημένων μεθόδων για την αξιολόγηση των πτυχών βιωσιμότητας νέων και υφιστάμενων κατασκευαστικών έργων. Το πρότυπο αντικαθιστά την προηγούμενη έκδοσή του από το 2011 για να εισάγει τεχνικές τροποποιήσεις. Σε σύγκριση με την προηγούμενη έκδοση, οι τροποποιήσεις αφορούν:
- ευθυγράμμιση του περιεχομένου με την τελευταία τροπολογία του ΕΝ 15804
- αναθεώρηση του πίνακα γενικών πληροφοριών σύμφωνα με το περιεχόμενο που συνήθως παρέχεται στην Περιβαλλοντική δήλωση προϊόντος
- ενημέρωση των πινάκων για να επιτρέπεται η δήλωση περισσότερων σεναρίων ανά ενότητα
- αναθεώρηση του κειμένου για τη διατήρηση της συνοχής με άλλα συμπληρωματικά πρότυπα της CEN/TC 350
Η υιοθέτηση και εφαρμογή των Ευρωπαϊκών και Διεθνών Προτύπων στη Κύπρο γίνεται μέσω του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (CYS), ο οποίος είναι ο Εθνικός φορέας για την τυποποίηση. Ενημέρωση για οποιεσδήποτε εξελίξεις στο εν λόγω θέμα, οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να λάβουν από τους αρμόδιους λειτουργούς του (CYS) και το Κέντρο Πληροφόρησης & Εξυπηρέτησης (ΚΕΠΕ).
