Ο κόσμος της εργασίας αλλάζει γρήγορα. Η αναταραχή που προκλήθηκε από την πανδημία, την ενεργειακή κρίση, τον πόλεμο στην Ουκρανία και την πράσινη μετάβαση, έχουν προκαλέσει ριζικές και γοργές αλλαγές στον χώρο εργασίας παγκοσμίως, ειδικότερα όταν υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στο τι επιδιώκουν οι εργαζόμενοι και τι πράττουν οι εργοδότες τους.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης Global Workforce of the Future 2022 της Adecco, το 27 % των εργαζομένων σχεδίαζαν να παραιτηθούν μέσα σε ένα χρόνο και το 48 % αναμενόταν να αναγκαστεί να αναζητήσει καλύτερα αμειβόμενη εργασία. Το πιο ανησυχητικό είναι ότι αν και το 44 % του προσωπικού δήλωσε ότι θα παρέμενε μόνο αν ο ρόλος του αναβαθμιζόταν στον εργασιακό του χώρο, το 23% του συνόλου των εργαζομένων δεν είχε ποτέ συζητήσει για την εξέλιξη της προσωπικής σταδιοδρομίας του.

Καθώς η απόσταση μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων διευρύνεται, τα διεθνή πρότυπα μπορούν να βοηθήσουν προς τη γεφύρωση του χάσματος. Παρέχοντας τα θεμέλια και την καθοδήγηση που απαιτούνται για τη βιώσιμη, δίκαιη και χωρίς αποκλεισμούς διαχείριση του ανθρώπινου δυναμικού, μπορούν να δημιουργήσουν κοινό έδαφος μεταξύ εργοδοτών και εργαζομένων για ένα πιο υγιές εργασιακό περιβάλλον.

Για να επιτευχθεί η ομαλή μετάβαση στο νέο κόσμο της εργασίας είναι απαραίτητο να ληφθούν υπόψη οι ακόλουθες τρείς προϋποθέσεις:

1. Η Αφοσίωση είναι η νέα προτεραιότητα 

«Μετά την πανδημία COVID, οι εργαζόμενοι είναι σε θέση να γνωρίζουν και να επιδιώκουν καλύτερες επιλογές εργασίας — έτσι οι επιχειρήσεις πρέπει να εξετάσουν διαφορετικού τύπου απασχόληση», παρατηρεί ο καθηγητής Sandy Miles, ο οποίος συμμετέχει στη διεθνή τεχνική επιτροπή τυποποίησης για τη διαχείριση ανθρώπινων πόρων, του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης (ISO) (ISO/TC 260). 

Αυτές οι καλύτερες επιλογές συχνά καθοδηγούνται από μισθολογικά κριτήρια και έτσι οι αμοιβές είναι εδώ και καιρό το εργαλείο για την προσέλκυση ταλέντων. Ωστόσο, η ποικιλομορφία, η διαφορετικότητα και η ομαλή ένταξη θα αποτελέσουν σημαντικούς παράγοντες για την προσέλκυση και τη διατήρηση των εργαζομένων στους χώρους εργασίας. Όλο και περισσότερες εταιρείες δραστηριοποιούνται ανά το παγκόσμιο πλεόν και ως εκ τούτου, πρέπει να εκπαιδευτούν να φιλοξενούν προσωπικό με ποικίλα πολιτιστικά, πολιτισμικά, κοινωνικά ιδεώδη, το οποίο είναι πιθανόν να εργάζεται σε ποικίλες τοποθεσίες, από τα ενοικιαζόμενα γραφεία έως τα τραπέζια κουζίνας, συχνά φροντίζοντας ηλικιωμένους γονείς ή μικρά παιδιά, παράλληλα, και με μεταβλητή πρόσβαση στο διαδίκτυο.

Ενώ ο μισθός μπορεί να προσελκύσει ταλέντα βραχυπρόθεσμα, δεν αποτελεί το κλειδί για την αφοσίωση στο χώρο εργασίας. Σύμφωνα με τη μελέτη Adecco, η ευτυχία, η σταθερότητα, η καλή ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής, οι υγιείς εργασιακές σχέσεις και κατ’ επέκταση το εργασιακό περιβάλλον και η ευελιξία είναι πιο σημαντικά από την αμοιβή. Στην πραγματικότητα, ο μισθός πέφτει στον έκτο πιο σημαντικό παράγοντα για να αποφασίσει ο εργαζόμενος να μείνει σε μια εταιρεία όταν αισθάνεται αφοσιωμένος και ευτυχισμένος με τις εργασιακές συνθήκες.

Για παράδειγμα, η νέα γενιά των εργαζομένων προτιμά να επιλέγει πάντα μια καριέρα με έναν οργανισμό που έχει κοινωνικές ευαισθησίες και κατανοεί τις δικές του αξίες, προάγει την ισότητα των φύλων και αποδέχεται τη διαφορετικότητα. 

Για να βοηθήσει στην αποτελεσματικότερη διαδικασία διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, ο ISO έχει ξεκινήσει τις εργασίες για την εκπόνηση ενός νέου προτύπου συστήματος διαχείρισης, το ISO 30201: Human Resource Management System — Requirements, το οποίο θα παρέχει το πλαίσιο για ένα βιώσιμο σύστημα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού, το οποίο οι οργανισμοί μπορούν να χρησιμοποιήσουν για να προσελκύσουν, να εκπαιδεύσουν και να αναπτύξουν αποτελεσματικά το ανθρώπινο κεφάλαιό τους. Οι βασικές απαιτήσεις θα περιλαμβάνουν καλύτερη μεταχείριση των εργαζομένων και το πρότυπο θα είναι πλήρως συμμορφωμένο με τους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης: ΣΒΑ3 - Καλή υγεία και ευημερία, ΣΒΑ4 - Καλή εκπαίδευση, ΣΒΑ5 - Ισότητα των φύλων, ΣΒΑ8 - Αξιοπρεπής εργασία και οικονομική ανάπτυξη, ΣΒΑ9 - Βιομηχανία, καινοτομία και υποδομές, και ΣΒΑ10 - Μειωμένες ανισότητες, έτσι ώστε να συμβάλει στην επίτευξη των κοινωνικών στόχων των οργανισμών. Το παρόν έγγραφο θα ισχύει για οργανισμούς κάθε μεγέθους είτε δημόσιους είτε ιδιωτικούς, κερδοσκοπικούς και μη. Αυτό το Σύστημα Διαχείρισης Ποιότητας στην εργασία έχει ως στόχο να βοηθήσει τους οργανισμούς να ευθυγραμμίσουν το σύστημα διαχείρισης ανθρώπινου δυναμικού τους για την αποτελεσματική εφαρμογή των στρατηγικών στόχων του οργανισμού.

2. Η ψηφιακή τεχνολογία χρειάζεται τις ανθρώπινες δεξιότητες

Καθώς όλο και περισσότερες εταιρείες χρησιμοποιούν ψηφιακές διαδικασίες και μορφές εργασίας, οι εταιρείες θα αναγκαστούν να επενδύσουν ενεργά στις οριζόντιες δεξιότητες (soft skills) των εργαζομένων τους. Οι νέες μορφές εργασίας οδηγούν στην ανάγκη για αλλαγή κουλτούρας εργασίας και δεξιοτήτων για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων των οργανισμών και οι ισχυρές ανθρώπινες δεξιότητες μπορούν να βοηθήσουν πολύ.

Ο Jim Lewis, Πρόεδρος της ISO/TC 260, εξηγεί ότι «η εργασία από το σπίτι έχει αποδειχθεί ότι είναι πιο ελκυστική και ευχάριστη για τους περισσότερους εργαζόμενους, με τους υπαλλήλους να εκτιμούν την ευκαιρία να κριθούν με βάση την ποιότητα και την ποσότητα της εργασίας τους και όχι μόνο τις ώρες του χρόνου στο γραφείο».  Αλλά οι «οριζόντιες δεξιότητες» είναι μόνο η μία πλευρά του νομίσματος. Καθώς τα γραφεία, οι διαδικασίες και οι ορισμοί της παραγωγικότητας συνεχίζουν να μεταμορφώνονται, οι οργανισμοί θα πρέπει να χρησιμοποιήσουν εργαλεία για την αποτελεσματική διαχείριση των ανθρωπίνων πόρων τους σύμφωνα με τα νέα δεδομένα στον τομέα της απασχόλησης.

3. Χρήση των προτύπων

Ο κόσμος της εργασίας θα συνεχίσει να εξελίσσεται σύμφωνα με την τεχνολογία και τα κοινωνικά αιτήματα. Τόσο οι εργοδότες όσο και οι εργαζόμενοι πρέπει να βρουν έναν τρόπο να τυποποιήσουν τις διαδικασίες στις οποίες μπορούν να βασιστούν σε περιόδους κρίσεων και προκλήσεων. Ήρθε η ώρα για εξατομικευμένες λύσεις. 

Τα διεθνή πρότυπα προσφέρουν στους εργοδότες μια παγκόσμια εικόνα των βασικών τάσεων, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να θέσουν σε εφαρμογή σχέδια δράσης για να εξοπλίσουν τους οργανισμούς τους με όλα τα απαραίτητα εφόδια για ό,τι έρχεται. Τα πρότυπα βοηθούν οργανισμούς από όλες τις χώρες να χαρτογραφήσουν τις δεξιότητες που χρειάζονται για την επίτευξη των Στόχων Βιώσιμης Ανάπτυξης (ΣΒΑ) των Ηνωμένων Εθνών.

Η στρατηγική και οι αξίες ενός οργανισμού θα πρέπει να συνδέονται με την πρόσληψη προσωπικού, τη διαχείριση του ανθρώπινου κεφαλαίου που σχετίζεται με την αμοιβή, τη μάθηση, την ανάπτυξη και την αξιολόγηση της απόδοσης του προσωπικού. Ως προς την κατεύθυνση αυτή, τα πρότυπα έρχονται αρωγοί των οργανισμών για αναθεώρηση των διαδικασιών τους για ζητήματα που άπτονται του προσωπικού.

Για παράδειγμα, το ISO 30414: 2018 Human resource managementGuidelines for internal and external human capital reporting θεσπίζει κατευθυντήριες γραμμές για τη συλλογή, μέτρηση, ανάλυση και αναφορά δεδομένων του ανθρώπινου κεφαλαίου σε βασικούς τομείς όπως: συμμόρφωση και δεοντολογία, κόστος, διαφορετικότητα, ηγεσία, οργανωτική κουλτούρα, υγεία, ασφάλεια και ευημερία, παραγωγικότητα, προσλήψεις, δεξιότητες και ικανότητες, προγραμματισμός διαδοχής, διαθεσιμότητα εργατικού δυναμικού. Η νέα έκδοση του προτύπου αναμένεται να εκδοθεί περί τα τέλη του έτους.

Η μέτρηση του ανθρώπινου κεφαλαίου διευκολύνει την ικανότητα ενός οργανισμού να διαχειρίζεται έναν από τους πιο κρίσιμους πόρους και κινδύνους: τους Ανθρώπους. Η έρευνα δείχνει ότι οι οργανισμοί που δεν διαχειρίζονται το ανθρώπινο κεφάλαιο τους μπορεί να βλάψει την ικανότητα και την ευκαιρία για τον οργανισμό να δημιουργήσει μακροπρόθεσμη και βιώσιμη αξία που επιτυγχάνεται μέσω των ανθρώπων τους.

Τα οφέλη μιας τυποποιημένης προσέγγισης για την υποβολή εκθέσεων για το ανθρώπινο κεφάλαιο (HCR) περιλαμβάνουν:

— τη χρήση τυποποιημένων και συμφωνημένων δεδομένων, τα οποία περιγράφουν την οργανωτική αξία με γενικά συγκρίσιμα δεδομένα

— τη βελτίωση των διαδικασιών του ανθρώπινου δυναμικού που υποστηρίζουν τις ορθές πρακτικές για τη δημιουργία και τη διατήρηση θετικών εργασιακών σχέσεων

  • την καλύτερη κατανόηση των χρηματοοικονομικών και μη χρηματοοικονομικών αποδόσεων που προκύπτουν ως αποτέλεσμα των επενδύσεων σε ανθρώπινο κεφάλαιο

Το ISO 23326:2022 Human resource managementEmployee engagementGuidelines παρέχει καθοδήγηση για τη δημιουργία ενός αμοιβαία επωφελούς περιβάλλοντος που ενθαρρύνει τους εργαζομένους να συνδεθούν με τους στόχους, τους σκοπούς και τις αξίες του οργανισμού και για τον οργανισμό να υποστηρίξει τους ανθρώπους του, με τρόπο που να παρέχει ποιοτική εργασία και ευκαιρίες για επαγγελματική ανάπτυξη. Το έγγραφο ισχύει για οποιονδήποτε εργάζεται στον οργανισμό ή για λογαριασμό ενός οργανισμού.

Τα πρότυπα βρίσκονται διαθέσιμα προς αγορά και μελέτη από το Κέντρο Εξυπηρέτησης και Πληροφόρησης του Κυπριακού Οργανισμού Τυποποίησης (ΚΕΠΕ).

Πηγή: ISO

Η Μαριλένα Νικολάου εργάζεται ως Λειτουργός Τυποποίησης Υπηρεσιών και Διοίκησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS).