Το νερό αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα όπλα ενάντια στην κλιματική αλλαγή. Χωρίς αυτό δεν θα είχαμε υγροβιότοπους, τυρφώνες και μαγκρόβια δάση να μας προστατεύουν από πλήμμυρες και διάβρωση των εδαφών ή να δεσμεύουν εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Νερού μπορούμε να κάνουμε 5 πράγματα που δύνανται να συμβάλουν προς την κατεύθυνση αυτή:
1. Υπολογίστε το υδατικό σας αποτύπωμα
Το πρώτο βήμα για τη βελτίωση του περιβαλλοντικού αντίκτυπου ενός οργανισμού από τη χρήση νερού είναι να γνωρίζει κανείς την πραγματική επίπτωση. Το ISO 14046, Environmental management – Water footprint – Principles, requirements and guidelines, αποτελεί την πρώτη διεθνών συμφωνημένη μέθοδο προσδιορισμού της αποδοτικότητας χρήσης νερού από ένα οργανισμό. Καλύπτει τα πάντα από ποσοτικά, ποιοτικά και γεωγραφικά χαρακτηριστικά του νερού μέχρι αλλαγές στο νερό λόγω χρήσης γης ή άλλων δραστηριοτήτων. Συμβάλλει επίσης και στην αναγνώριση των ευκαιριών για βελτίωση των επιπτώσεων σε σχέση με το νερό που σχετίζονται με τα προϊόντα σε διάφορα στάδια του κύκλου ζωής τους καθώς και τις διεργασίες ώστε να χρησιμοποιούν το νερό πιο αποδοτικά. Το αποτέλεσμα δεν είναι απλώς αξιόπιστα δεδομένα τα οποία μπορούν να αξιοποιηθούν σε περιβαλλοντικές εκθέσεις, αλλά και μια μέθοδος για τη διασφάλιση συνεχούς βελτίωσης.
2. Διαχειριστείτε το νερό σας αποδοτικά
Η κλιματική αλλαγή, η αύξηση του πληθυσμού και οι μέθοδοι παραγωγής και καλλιέργειας ασκούν τεράστια πίεση στα υδατικά μας διαθέσιμα, επομένως δεν έχουμε άλλη επιλογή από την αποδοτική χρήση του νερού.
Σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, τα τελευταία 100 χρόνια, η χρήση νερού παγκοσμίως έχει αυξηθεί δύο φορές περισσότερο αναλογικά με την αύξηση του παγκόσμιου πληθυσμού. Αυτό σημαίνει ότι 700 εκατομμύρια άνθρωποι κινδυνεύουν να εκτοπιστούν λόγω έλλειψης νερού μέχρι το 2030.
Γνωρίζοντας πόσο νερό χρησιμοποιούμε, που και πως, εφαρμόζοντας αποδοτικές στρατηγικές για την ελαχιστοποίηση της κατανάλωσης και μεγιστοποίηση της αποδοτικότητας, είναι πρωταρχικός στόχος ενός συστήματος αποδοτικής υδατικής διαχείρισης.
Το ISO 46001, Water efficiency management systems – Requirements with guidance for use, στοχεύει στο να βοηθήσει οργανισμούς όλων των μεγεθών να διαχειρίζονται όσο το δυνατόν αποδοτικότερα το νερό που χρησιμοποιούν. Μέσα από ένα ξεκάθαρο πλαίσιο και οδηγίες για αποδοτική υδατική διαχείριση, παρέχει μεθόδους και εργαλεία για την αξιολόγηση και ποσοτικοποίηση της χρήσης νερού, καθώς και τρόπους ταυτοποίησης και υλοποίησης μέτρων για την βελτιστοποίηση της χρήσης νερού και τη συνεχή βελτίωση τους.
3. Επαναχρησιμοποίηση υδατικών αποβλήτων στην άρδευση
Η γεωργία είναι μια «διψασμένη» επιχείρηση, και ο αυξανόμενος πληθυσμός σημαίνει ότι περισσότερο νερό χρησιμοποιείται για την άρδευση των φυτειών. Υπάρχει όμως εναλλακτική. Η επαναχρησιμοποίηση των υδατικών αποβλήτων είναι μια σίγουρη μέθοδος για την άμβλυνση της πίεσης που ασκείται στα υδατικά διαθέσιμα και τη βελτίωση του υδατικού αποτυπώματος ενός οργανισμού. Μπορεί επίσης να παρέχει κρίσιμη βοήθεια σε γεωργικές κοινότητες όπου τα υδατικά διαθέσιμα είναι εξαιρετικά περιορισμένα.
Τα επεξεργασμένα υδατικά απόβλητα μπορούν να αξιοποιηθούν για την αποκατάσταση γης, τη βελτίωση της γεωργικής ανάπτυξης και τη μείωση του κόστους λίπανσης. Τέλος, από περιβαλλοντική σκοπιά, η χρήση του υδατικού αποβλήτου μπορεί να συμβάλει στην αποφυγή οικολογικής ζημιάς στα φυσικά αποθέματα νερού.
Η σειρά των 4 προτύπων ISO 16075, Guidelines for treated wastewater use for irrigation projects, είναι ένα σημαντικό εργαλείο για τη γεωργική βιομηχανία. Περιλαμβάνει κατευθυντήριες οδηγίες για την ανάπτυξη και υλοποίηση έργων χρήσης επεξεργασμένων υδατικών αποβλήτων, συμπεριλαμβανομένου του σχεδιασμού, των υλικών, της κατασκευής και απόδοσης. Καλύπτει ένα μεγάλο εύρος θεμάτων όπως η ποιότητα του νερού, τους τύπους καλλιεργειών στους οποίους μπορεί να χρησιμοποιηθεί το επεξεργασμένο νερό, τα σχετικά ρίσκα και τα κύρια μέρη του έργου (π.χ. δίκτυα σωληνώσεων και δεξαμενές)
Η σειρά των προτύπων αυτών, βρίσκεται υπό αναθεώρηση αυτή τη στιγμή ώστε να γίνουν περισσότερο αποδοτικά και σχετικά με τη βιομηχανία, με τα αναθεωρημένα πρότυπα να αναμένονται να δημοσιευτούν αργότερα εντός του 2020.
4. Λύσεις για συστήματα αποχετεύσεων (όπου δεν υπάρχουν)
Πολλοί άνθρωποι στον κόσμο βασίζονται σε στοιχειώδη τοπικά συστήματα αποχέτευσης. Τοπικά απομονωμένα συστήματα, στα οποία η επεξεργασία πραγματοποιείται τοπικά αντί μέσω ενός συστήματος αποχετεύσεων, μπορεί να αποτελέσουν μια λύση χαμηλού κόστους και αποδεκτής υγιεινής, εάν υλοποιούνται κατάλληλα και τα απόβλητα απορρίπτονται με ασφάλεια. Σε πολλά μέρη του κόσμου αυτά τα συστήματα είναι ανεπαρκώς κατασκευασμένα ή δεν υπάρχουν καθόλου με αποτέλεσμα να μολύνονται οι ποταμοί, οι θάλασσες και η τοπική βλάστηση.
Το ISO 24521, Activities relating to drinking water and wastewater services – Guidelines for the management of basic on-site domestic wastewater services, έχει ως στόχο να αλλάξει αυτή την κατάσταση, προσφέροντας πρακτική καθοδήγηση για τη διαχείριση και συντήρηση στοιχειωδών τοπικών υπηρεσιών διαχείρισης αποχετεύσεων. Το αποτέλεσμα είναι καθαρότερες εγκαταστάσεις υγιεινής και βελτίωση της ανθρώπινης υγείας και της ρύπανσης του περιβάλλοντος.
5. Μετατρέποντας το νερό σε κρασί
Συμπληρωματικά στο ISO 24521, υπάρχει και μια νέα τεχνολογία η οποία όχι μόνο επεξεργάζεται ανθρώπινα απόβλητα με ένα καθαρό και περιβαλλοντικά φιλικό τρόπο, αλλά μπορεί να τα μετατρέψει σε χρήσιμους πόρους όπως είναι το πόσιμο νερό. Το ISO 31800, Faecal sludge treatment units – Energy-independent, prefabricated, community-scale, resource recovery units – Safety and performance requirements, προδιαγράψει τις απαιτήσεις και τις μεθόδους ελέγχου για τη διασφάλιση της αποδοτικής και ασφαλούς λειτουργίας των μονάδων επεξεργασίες λυματολάσπης, οι οποίες μπορούν να εξυπηρετούν μέχρι 100,000 ανθρώπους. Το πρότυπο αυτό αναμένεται να εκδοθεί εντός του 2020.
