Ελληνικά

Της Έλενας Δημοσθένους*

Η διεθνής τυποποίηση απάντα άλλη μια φορά στην πανδημία Covid-19 με την έκδοση της νέας προδιαγραφής ISO/PAS 45005:2020 με τίτλο «Διαχείριση Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία - Γενικές Οδηγίες για την Ασφαλή Εργασία κατά τη Διάρκεια της Πανδημίας COVID-19». Η νέα αυτή προδιαγραφή είναι το αποτέλεσμα της συλλογικής προσπάθειας εμπειρογνωμόνων από 26 διαφορετικές χώρες, οι οποίοι κατάφεραν να ετοιμάσουν σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα το πολύ χρήσιμο αυτό εργαλείο για όλα τα είδη των επιχειρήσεων και οργανισμών, και.

Άλλη μια απάντηση λοιπόν στην πανδημία COVID-19, και τον αυξημένο κίνδυνο που παρουσιάζει ο ιός αυτός στην υγεία, την ασφάλεια και την ευημερία των ανθρώπων σε όλους τους χώρους εργασίας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εργάζονται από το σπίτι ή σε κινητές δομές, καθώς και εργαζομένων ή/και άλλων εμπλεκομένων που βρίσκονται με φυσική παρουσία στους χώρους εργασίας τους.

Κυβερνήσεις, ρυθμιστικές αρχές και άλλοι επαγγελματικοί φορείς σε όλο τον κόσμο έχουν εκδώσει τις δικές τους οδηγίες και πρωτοκόλλα για την ασφαλή εργασία κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19, τις οποίες η νέα προδιαγραφή ISO/PAS 45005:2020 συμπληρώνει, παρέχοντας ένα ενιαίο γενικό σύνολο κατευθυντήριων οδηγιών που βασίζονται στο ότι:

  • εφαρμόζονται ή θα εφαρμοστούν εύλογα μέτρα για τη διαχείριση των κινδύνων που προκύπτουν από το COVID-19, για την προστασία της υγείας και της ασφάλειας των εργαζομένων και άλλων σχετικών ενδιαφερόμενων μερών.
  • οι εργαζόμενοι δεν θα πρέπει να υποχρεωθούν να εργαστούν, εάν δεν έχουν εφαρμοστεί αυτά τα μέτρα.

Η προδιαγραφή ISO/PAS 45005:2020 περιέχει γενικές οδηγίες σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης των κινδύνων που προκύπτουν από το COVID-19 για την προστασία της υγείας, της ασφάλειας και της ευημερίας που σχετίζεται με την εργασία, και μπορεί να εφαρμοστεί σε όλους τους οργανισμούς ανεξαρτήτως μεγέθους, πολυπλοκότητας και τομέα δραστηριότητας, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που:

  • λειτουργούσαν και συνεχίζουν να λειτουργούν κατά τη διάρκεια την πανδημίας
  • συνεχίζουν ή σχεδιάζουν να συνεχίσουν τις εργασίες μετά από πλήρες ή μερικό κλείσιμο
  • καταλαμβάνουν εκ νέου χώρους εργασίας που έχουν κλείσει πλήρως ή μερικώς
  • είναι νέοι και σχεδιάζουν να λειτουργήσουν για πρώτη φορά μέσα στην πανδημία

Η προδιαγραφή αυτή παρέχει επίσης οδηγίες σχετικά με την προστασία των εργαζομένων όλων των κατηγοριών (όπως είναι π.χ. εργαζόμενοι που απασχολούνται από τον οργανισμό, εργαζόμενοι εξωτερικών παρόχων, εργολάβοι, αυτοαπασχολούμενοι, εργαζόμενοι σε πρακτορεία, ηλικιωμένοι εργαζόμενοι, εργαζόμενοι με αναπηρία, εργαζόμενοι πρώτης γραμμής), και άλλα σχετικά ενδιαφερόμενα μέρη (π.χ. επισκέπτες σε χώρο εργασίας, συμπεριλαμβανομένου και του κοινού).

Σημειώνεται ότι η ISO/PAS 45005:2020 δεν παρέχει οδηγίες σχετικά με τον τρόπο εφαρμογής συγκεκριμένων πρωτοκόλλων ελέγχου των λοιμώξεων σε κλινικές, υγειονομικές υπηρεσίες και σε άλλες σχετικές δομές. Η εφαρμοστέα νομοθεσία και καθοδήγηση γι’ αυτά τα θέματα, παρέχονται από τις κυβερνήσεις, τις ρυθμιστικές και τις υγειονομικές αρχές.

Οι βασικοί πυλώνες στους οποίους επικεντρώνονται οι οδηγίες της ISO/PAS 45005:2020 και καταγράφονται πιο κάτω με τη σειρά που αναφέρονται στην προδιαγραφή:

4. Σχεδιασμός και αξιολόγηση κινδύνων

  • ατανόηση του πλαισίου του οργανισμού
  • Ηγεσία και συμμετοχή των εργαζομένων
  • Γενικός σχεδιασμός
  • Χώροι εργασίας
  • Ρόλοι
  • Δραστηριότητες
  • Ετοιμότητα και αντίδραση σε περίπτωση έκτακτης ανάγκης
  • Προγραμματισμός αλλαγών στους περιορισμούς.

5. Ύποπτα ή επιβεβαιωμένα κρούσματα COVID-19

  • Διαχείριση ασθένειας σε φυσικό χώρο εργασίας
  • Διαχείριση ασθένειας εργαζομένων στο σπίτι ή σε κινητές δομές
  • Δοκιμές, παρακολούθηση επαφών και καραντίνα

6. Ψυχολογική υγεία και ευεξία

7. Συμμετοχή

8. Πόροι

9. Επικοινωνία

  • Για πρώτη είσοδο σε χώρο εργασίας
  • Συνεχής επικοινωνία

10. Υγιεινή

11. Χρήση προσωπικού προστατευτικού εξοπλισμού, μάσκες και καλύμματα προσώπου

12. Λειτουργίες

  • Πρώτη επιστροφή σε χώρο εργασίας
  • Είσοδος και έξοδος από το χώρο εργασίας
  • Μετακίνηση γύρω και μεταξύ των χώρων εργασίας
  • Ζώνες εργασίας και σταθμοί εργασίας
  • Χρήση κοινών χώρων
  • Συναντήσεις και επισκέψεις στο χώρο εργασίας
  • Εργασία με το κοινό
  • Ταξίδια που σχετίζονται με την εργασία
  • Παραδόσεις

13. Αξιολόγηση απόδοσης

  • Παρακολούθηση και αξιολόγηση
  • Επισκόπηση της διαχείρισης, περιστατικά και αναφορές

14. Βελτίωση

Παράρτημα A - Ζητήματα προστασίας της ασφάλειας

Παράρτημα B – Θέματα προσβασιμότητας και συμπερίληψης

 

Εφαρμόζοντας την προδιαγραφή ISO/PAS 45005:2020, ένας οργανισμός θα μπορεί:

  • να αναλάβει αποτελεσματική δράση για την προστασία των εργαζομένων και άλλων σχετικών ενδιαφερόμενων μερών από τους κινδύνους που σχετίζονται με τον COVID-19.
  • να αποδείξει ότι αντιμετωπίζει τους κινδύνους που σχετίζονται με τον COVID-19 χρησιμοποιώντας μια συστηματική προσέγγιση.
  • να δημιουργήσει ένα πλαίσιο που να επιτρέπει αποτελεσματική και έγκαιρη προσαρμογή του στις συνεχώς μεταβαλλόμενες συνθήκες.

Επιπλέον, οι οδηγίες της προδιαγραφής ISO/PAS 45005:2020 μπορούν να εφαρμοστούν και να ενταχθούν σε ένα ευρύτερο σύστημα διαχείρισης ασφάλειας και υγείας στην εργασία με βάση το γνωστό σε όλους CYS ISO 45001:2018, καθώς το ISO/PAS 45005:2020 χρησιμοποιεί την ίδια διεργασία προσέγγισης, η οποία ενσωματώνει τη μεθοδολογία του κύκλου βελτίωσης, γνωστή ως «Σχεδιάζω–Εκτελώ–Ελέγχω-Βελτιώνω» (Plan-Do-Check-Act) αλλά και την προσέγγιση διακινδύνευσης.

Με απόφαση του Διεθνούς Οργανισμού Τυποποίησης (ISO) η προδιαγραφή ISO/PAS 45005:2020 είναι διαθέσιμη σε όλους τους ενδιαφερόμενους για μελέτη με ελεύθερη πρόσβαση, στην ιστοσελίδα https://bit.ly/3mmC9ZG.

*Η Έλενα Δημοσθένους (B.Sc. Χημεία, ΜΒΑ) εργάζεται ως Λειτουργός Τυποποίησης στον Κυπριακό Οργανισμό Τυποποίησης (CYS).